Tông Thư Mane Nobiscum Domine – Phần III
III. THÁNH THỂ LÀ NGUỒN MẠCH VÀ BIỂU LỘ TÌNH HIỆP THÔNG
“Hãy ở lại trong Thầy, như Thầy ở lại trong anh em” (Ga 15,4)
19. Trên đường đi Emmaus, khi các môn đệ nài xin Đức Giêsu ở lại với họ, Người trả lời bằng một ân huệ lớn lao hơn rất nhiều : Người tìm được cách để ở lại “nơi” họ nhờ Bí tích Thánh Thể. Đón nhận Thánh Thể, đó là đi vào hiệp thông sâu xa với Đức Giêsu, “hãy ở lại trong Thầy, như Thầy ở lại trong anh em” (Ga 15,4). Mối tương quan do sự hiệp nhất thâm sâu và hỗ tương này cho chúng ta tham dự trước, một cách nào đó, những thực tại trên trời đang khi chúng ta còn ở dưới đất này. Đó chẳng phải là khát vọng lớn nhất của con người hay sao ? Đó chẳng phải là điều Thiên Chúa muốn khi thực hiện chương trình cứu độ của Người trong lịch sử sao ? Người đã đặt trong tâm hồn con người “cơn đói” Lời của Người (x. Am 8,11), một cơn đói chỉ có thể được thoả mãn nhờ sự kết hiệp trọn vẹn với Người. Khi rước Thánh Thể, tức là lãnh nhận Mình Máu Chúa Kitô, chúng ta được “no thoả” Thiên Chúa ngay trên cõi đời này, đang khi vẫn mong đợi cơn đói ấy sẽ được thoả thuê sung mãn trên thiên quốc.
Một tấm bánh, một thân thể
20. Thế nhưng, mối thâm giao đặc biệt, do việc “lãnh nhận” Thánh Thể đem lại, không thể được hiểu chính xác, cũng chẳng thể cảm nghiệm đầy đủ, nếu đương sự không thông hiệp với Hội Thánh. Đó là điều tôi đã nhiều lần nhấn mạnh trong thông điệp Ecclesia de Eucharistia. Hội Thánh là Thân Thể Đức Kitô : đang khi tiến bước cùng “với Đức Kitô”, quãng cách giữa chúng ta với Người còn xa hay gần là tùy mức độ chúng ta thông hiệp “với Thân Thể của Người”. Đức Kitô đã lo sáng tạo và tăng trưởng sự hiệp nhất này nhờ việc đổ tràn Thần Khí. Và chính Người cũng không ngừng kiến tạo mối dây hiệp nhất đó bằng sự hiện diện của Người trong Thánh Thể. Thực vậy, chính tấm bánh Thánh Thể duy nhất làm cho chúng ta thành một thân thể. Thánh Phaolô đã xác quyết điều ấy : “Bởi vì chỉ có một tấm bánh, và tất cả chúng ta chia sẻ chỉ một bánh ấy, nên tuy nhiều người chúng ta chỉ là một thân thể (1 Cr 10,17). Trong mầu nhiệm Thánh Thể, Đức Giêsu xây dựng Hội Thánh thành một sự hiệp thông, thích đáng với khuôn mẫu tuyệt đẳng Người đã khởi xướng trong lời nguyện hiến tế : “Lạy Cha, như Cha ở trong Con và Con ở trong Cha, xin cho họ cũng nên một trong chúng ta, để thế gian tin rằng Cha đã sai Con” (Ga 17,21).
21. Nếu Thánh Thể là nguồn mạch cho sự hiệp nhất của Hội Thánh, thì Thánh Thể cũng là sự biểu lộ lớn lao nhất về sự hiệp nhất này. Thánh Thể là hiện thân của hiệp thông. Chính vì thế mà Hội Thánh đặt ra những điều kiện cần thiết để được thông dự trọn vẹn vào việc Cử hành Thánh Thể[20]. Những ngăn trở cũng được nêu ra nhằm giúp chúng ta càng ngày càng ý thức hơn về tất cả bó buộc do sự hiệp thông đòi hỏi, và chính Đức Giêsu vẫn đang mời gọi chúng ta hướng tới sự hiệp thông đó. Trước tiên, đó là sự hiệp thông theo phẩm trật, đặt nền tảng trên sự ý thức về những vai trò và những thừa tác vụ khác nhau, và cũng không ngừng được xác định trong Kinh Tạ Ơn qua việc nhắc đến Đức giáo hoàng và Đức giám mục giáo phận. Tiếp đến, đó là sự hiệp thông huynh đệ, được nuôi dưỡng nhờ một “linh đạo hiệp thông”, thúc giục chúng ta hãy có những tâm tình rộng mở đón nhận nhau, cảm mến, hiểu biết và tha thứ cho nhau[21].
Chỉ có một lòng một ý (Cv 4,32)
22. Trong mỗi Thánh lễ, chúng ta được mời gọi trực diện với lý tưởng hiệp thông, được sách Công vụ Tông đồ đưa ra làm khuôn mẫu cho Hội Thánh mọi thời. Đây là Hội Thánh được quy tụ chung quanh các Tông Đồ, được Lời Thiên Chúa triệu tập, có khả năng chia sẻ không phải chỉ những tài sản tinh thần, mà cả những của cải vật chất nữa (x. Cv 2,42-47 ; 4,32-35). Trong Năm Thánh Thể này, Chúa mời gọi chúng ta xích lại gần sát tối đa với lý tưởng này. Ước chi mọi người ai nấy đều khao khát sống và cảm nghiệm sâu sắc những dịp thuận tiện do phụng vụ gợi lên dành cho “lễ trạm”, là thánh lễ do giám mục giáo phận cử hành tại nhà thờ chính toà của mình, có các linh mục, phó tế và mọi thành phần của Dân Thiên Chúa tham dự. Tại những dịp lễ như vậy, chúng ta sẽ nhìn thấy “diện mạo” chính yếu của Hội Thánh[22]. Thêm vào đó, tôi rất hoan nghênh những sáng kiến đề xuất thêm những dịp lễ khác nữa, ngay cả ở cấp giáo xứ, nhằm giúp các tín hữu gia tăng cảm thức hiệp thông và luôn kín múc được sức năng động tươi mới từ việc Cử hành Thánh Thể.
Ngày Chúa Nhật
23. Trong năm này, tôi đặc biệt mong ước mọi người sẽ chú tâm cách riêng để tái khám phá và sống trọn vẹn Ngày Chúa Nhật như là Ngày của Chúa và là Ngày của Hội Thánh. Tôi lấy làm vui mừng nếu ai nấy suy gẫm lại những gì tôi đã viết trong tông thư Dies Domini. Thực vậy, “chính trong Thánh lễ Chúa Nhật, các Kitô hữu đặc biệt hồi tưởng lại những cảm nghiệm mãnh liệt của các Tông Đồ họp nhau vào buổi chiều ngày Vượt qua, khi Đấng phục sinh hiện ra trước mặt các ông (x. Ga 20,19). Trong hạt nhân nhỏ bé là các môn đệ, những hoa quả đầu mùa của Hội Thánh ấy đã hiện diện cách nào đó Dân Thiên Chúa thuộc mọi thời đại.”[23] Suốt năm ân sủng này, các linh mục, qua hoạt động mục vụ của mình, cần chú tâm nhiều hơn nữa đến Thánh lễ Chúa Nhật, vì trong việc cử hành này, cộng đoàn giáo xứ trở nên một lòng một ý, và cũng cần để ý đến những nhóm, phong trào, hội đoàn khác nhau thường xuyên tham gia vào Thánh lễ này.
[20] X. Thông điệp Ecclesia de Eucharistia (17 tháng tư 2003), số 44 : AAS 95 (2003), p. 462 ; La Documentation catholique 100 (2003), p. 383 ; Bộ Giáo luật, k. 908 ; Bộ Giáo Luật của các Hội Thánh Đông phương, k. 702 ; Hội đồng giáo hoàng Cổ võ sự Hiệp nhất Kitô hữu, Directoire oecuménique (25 tháng ba 1993), số 129-131 : AAS 85 (1993), pp. 1086-1089 ; La Documentation catholique 90 (1993), pp. 630-631 ; Bộ Giáo lý đức tin, Thư Ad exsequendam (18 tháng năm 2001) : AAS 94 (2001), p. 786.
[21] X. Đgh Gioan-Phaolô II, Tông huấn Novo millennio ineunte (06 tháng giêng 2001), số 43 ;
[22] X. Công đồng Vaticanô II, Hiến chế về Phụng vụ thánh, Sacrcosanctum Concilium, số 41. AAS 93 (2001) p. 297 ; La Documentation catholique, 98 (2001), p. 83.
[23] Số 33 : AAS 90 (1998) p. 733 ; La Documentation catholique, 95 (1998), p. 666-667.
