Bài 5 – Sự đa dạng của Phụng Vụ và Một Mầu Nhiệm duy nhất
Chỉ có một mầu nhiệm được cử hành trong phụng vụ, nhưng các hình thức có thể khác nhau.
Các Truyền thống Phụng vụ và Công giáo tính của Hội Thánh
Mầu nhiệm Ðức Kitô phong phú khôn lường, nên không một truyền thống phụng vụ nào có thể diễn tả trọn vẹn. Nhiều truyền thống phụng vụ khác nhau đã được khai sinh từ sứ mạng của Hội Thánh. Các cộng đoàn trong cùng một khu vực địa lý và văn hóa dần dần cử hành mầu nhiệm Ðức Kitô bằng những cách riêng, mang đặc tính văn hóa địa phương. Như thế, qua đời sống phụng vụ của mỗi Giáo Hội, Ðức Kitô được bày tỏ cách riêng cho mọi dân tộc và nền văn hóa nơi Hội Thánh được sai đến và hội nhập. Vì Hội Thánh có tính Công Giáo nên có thể thu nhập tất cả những nét phong phú đích thực của các nền văn hóa sau khi đã thanh luyện chúng. Các truyền thống phụng vụ (các nghi lễ) hiện hành trong Hội Thánh là nghi lễ La tinh và nhiều nghi lễ Ðông Phương (x. GLCG 1201-1203).
Phụng vụ và các nền văn hoá
Phụng Vụ phải được cử hành phù hợp với đặc tính và văn hóa của các dân tộc. Ðể mầu nhiệm của Ðức Kitô được thông báo cho muôn dân biết, để họ tin mà vâng phục Thiên Chúa.
Mầu nhiệm Ðức Kitô không xóa bỏ, nhưng cứu chuộc và kiện toàn các nền văn hóa. ÐTC Gioan Phaolô II viết “Trong Phụng Vụ, nhất là trong các bí tích, có một phần bất biến do Chúa thiết lập mà Hội Thánh phải giữ gìn, và những phần khác có thể thay đổi, nên Hội Thánh có quyền, đôi khi có bổn phận thích nghi với nền văn hóa của các dân tộc mới đón nhận Tin Mừng….
Những khác biệt về phụng vụ có thể làm cho Hội Thánh được phong phú, nhưng cũng có thể gây ra những căng thẳng, những hiểu lầm và ngay cả những vụ ly giáo. Trong lãnh vực này, rõ ràng không được để cho những khác biệt làm nguy hại đến sự hiệp nhất. Phải trung thành với đức tin chung, với các dấu chỉ bí tích Hội Thánh đã nhận từ Ðức Kitô, và hiệp thông với hàng giáo phẩm.
Muốn thích nghi với các nền văn hóa, cần phải hoán cải nội tâm, và nếu cần, phải đoạn tuyệt với những thói quen lâu đời nhưng không hòa hợp được với đức tin Công Giáo”. Nên cử hành Phụng Vụ theo văn hóa địa phương nơi Hội Thánh hiện diện, nhưng không được để Phụng Vụ lệ thuộc vào văn hóa. Tiêu chuẩn bảo đảm cho cùng một sự hiệp nhất là trung thành với truyền thống các Tông Đồ (x. GLCG 1204-1206).
